Саамай улахан балыгы ким хаптарбытай? Өлүөскэ

«Айар» долбуура

Николай Габышев «Анфиса» кинигэтиттэн быһа тардыыны аах

Өлүөскэ

Өлүөскэ уолу бэйэтин дьоно Өлүөскэ-Көлүөскэ диэн таптаан ааттыыллар. Кини дьиҥэ даҕаны төгүрүк оҕо: сирэйэ тэриэлкэ курдук мэри-мэлтэҕэр, уҥуоҕунан кыра эрээри, кэтит түөстээх. Кини убайын куччаабыт таҥаһын таҥнар, онон Өлүөскэ ырбаахыта такымыгар сабырыйар, ыстаана киэҥ буолан, дьууппа курдук тэлимээттэнэр.

Өлүөскэ сытыы баҕайы уол, үксүн сүүрүүннэн сылдьар. Сүүрдэҕинэ кини кылгас атахтара силбэһэ элэҥнииллэр, иһэ мэтэйэр, киэҥ сиэхтээх илиилэринэн күөрэччи дайбанар, кини оччоҕо, кырдьык даҕаны, түргэнник төкүнүйэр көлөһөнү санатар.

Өлүөскэ төрдүс кылааска үөрэнэр. Кини ахсааны олус түргэнник элэгэлдьитэн таһаарар. Аан бастаан кинигэ кэннин өҥөс гынан эппиэтин билэр. Онтон аҕыйахта эбэр, түҥэтэр, төгүллүүр уонна сонно тута сөптөөх эппиэтин ойутан таһаарар. Хата, учуутал Өлүөскэ тэтэрээтин көрдө эрэ — эбиигэ, көҕүрэтиигэ алҕаһын булан ылар.

Өлүөскэ син биир ботугуруур:

— Эппиэтэ сөп этэ дии.

Кыһыны быһа Өлүөскэ ааспыт сайын үрэҕи хайдах курдук туора-маары харбаабытын, төһө умсубутун сэһэргээн тахсар.

Сайын тиийэн кини хайыһардьыт бэрдэ, биирдии туһахтан иккилиини эрэ ылбатах куобахчыт буолан хаалар. Күөгүгэ ким биһиэхэ саамай улахан балыгы хаптарбытай? Өлүөскэ.

— Су-баччаны, — диэн баран, икки илиитин быластыыр. — Оо дьэ, тардыалаан аххан биэртэ ээ!

Ким ойуурга эһэни көрбүтэй? Өлүөскэ. Дьэ туран мутугу харбаан ылан быраҕан кыыраппыат! Эһэни сүүскэ түһэрбит, эһэ эрэйдээх куттанан: «Оох!» — диэт, куотан бадаһыйа турбукт. Чэ, түксү…