Глава Якутии поздравляет с Национальным праздником Ысыах

Дорогие якутяне!

Уважаемые гости республики!

От имени руководства Республики Саха (Якутия) и от себя лично сердечно поздравляю вас с национальным праздником Ысыах!

После долгих зимних дней наступило долгожданное лето, и настал священный день, который дарует нам изобилие. Ысыах объединяет всех жителей многонациональной Якутии и собирает гостей из разных регионов и стран. Мы вместе отдаем дань исконным традициям, просим мира и процветания. Ысыах заряжает своей светлой энергией и бодростью, вдохновляет на созидание.

Народ Якутии бережно хранит древние традиции героического эпоса Олонхо. Об этой нашей приверженности истории и культуре, вековым ценностям, которые выковывали характер якутян сказал во время посещения республики Президент России. Владимир Владимирович Путин просил передать слова поздравления с праздником Ысыах всему многонациональному народу Якутии.

ХVII Республиканский Ысыах Олонхо проходит 20-21 июня в живописном месте «Муона чараҥа» на берегу Амги, одной из красивейших рек Якутии. Гостями и участниками праздника стали более 15 тысяч человек.  В 2005 году эпос Олонхо был провозглашен ЮНЕСКО шедевром устного нематериального культурного наследия человечества. Олонхо — венец словесного искусства народа саха.

В программу национального праздника включено свыше 80 мероприятий, в том числе 22 конкурса – сказителей, запевал осуохая, исполнителей по жанрам фольклора, хомусистов, кузнецов, народных мастеров по декоративно-прикладному искусству, изготовителей традиционной национальной утвари. Впервые в программе Ысыаха – конкурс исполнителей песен персонажей олонхо.

Традиционно проходят соревнования по национальным видам спорта, по многоборью среди мужчин «Эр Бэрдэ». Также на ипподроме состоялись конные скачки на семи дистанциях, показательное выступление стрельбы из традиционного лука верхом на лошади.

Для проведения такого крупного праздничного мероприятия в районном центре — селе Амга — обновлены и оснащены социальные объекты, дороги, благоустроены общественные пространства. В парке культуры и отдыха возвели священное дерево Аал Луук Мас, балаганы, тюсюлгэ, ипподром и другие объекты. В организации и проведении основных мероприятий праздника задействовано более 3,5 тысяч человек, вовлечено 100 волонтеров.

В этом году «Ысыах Туймаады» состоится 29-30 июня в 27-й раз в местности «Үс Хатыҥ» и будет посвящен Году семьи в Российской Федерации, Году детства в Якутии. Гостями самого масштабного национального праздника страны станут участники VIII Международных спортивных игр «Дети Азии». Всего в VIII Играх примут участие более 3 тысяч человек, из них порядка 2,6 тысяч юных спортсменов.  В проведении праздника детского спорта помогут 1,9 тысяч волонтеров.

Мы покажем гостям красоту и самобытность древней земли, уникальное многообразие культуры народов республики, чтобы в сердцах наших друзей, прежде всего детей из многих стран мира и регионов России, остались самые теплые воспоминания о нашем северном крае.

И пусть благословенный алгыс, произнесенный в этот светлый праздник, принесет всем удачу и дойдет до наших бойцов, которые на передовой защищают родное Отечество, придаст им силу духа. Уверен, наша сплоченность, любовь к Великой России и плодотворный труд позволят преодолеть все испытания, и мы с воодушевлением будем вместе отмечать Ысыах Победы!

Дорогие якутяне! Желаю всем крепкого здоровья и неиссякаемой энергии, мира и добра, счастья и всего самого наилучшего! Уруй-туску!

Глава Республики Саха (Якутия) А. С. НИКОЛАЕВ.

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Сергеевич Николаев Ыһыаҕынан эҕэрдэтэ

Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо!

Ытыктабыллаах ыалдьыттар!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан эһигини Үрүҥ Тунах Ыһыаҕынан ис сүрэхпиттэн эҕэрдэлиибин!

Кыыдааннаах кыһын кэнниттэн күүтүүлээх сайыммыт тиийэн кэллэ, ону кытары тэҥҥэ үрүҥ илгэни үксэтэр, үөрүүнү-көтүүнү, үтүөнү түстүүр ыһыах ыһар кэммит үүннэ. Ыһыах элбэх омуктаах Сахабыт сирин бары олохтоохторун, араас эрэгийиэннэртэн уонна тас дойдулартан кэлбит ыалдьыттары түмэр. Үгүс үйэни уҥуордаан бүгүҥҥү күҥҥэ тиийэн кэлбит үгэстэргэ бары бииргэ сүгүрүйэбит, эйэлээх халлааны, уйгулаах олоҕу үҥэн-сүктэн көрдөһөбүт. Ыһыах сырдык күүһү, эрчими эбэр, айарга-тутарга кынаттыыр.

Саха норуота Олонхо төрүт үгэстэрин кичэллээхтик харыстыыр. Ол курдук, Саха сирин дьоно майгытыгар-сигилитигэр норуоппут историятын, култууратын үйэлээх сыаннастарын иҥэринэ сылдьарын туһунан дойдубут Аҕа баһылыга өрөспүүбүлүкэҕэ кэлэ сылдьан бэлиэтээтэ. Арассыыйа Бэрэсэдьиэнэ Владимир Владимирович Путин элбэх омуктаах Саха сирин норуотугар Ыһыаҕынан эҕэрдэтин тириэрдэр.

Өрөспүүбүлүкэҕэ 17-с сылын ыытыллар Олоҥхо Ыһыаҕа Саха сирин биир кэрэ көстүүлээх өрүһүгэр Амма кытылыгар Муона Чараҥар буолар. Бу бырааһынньыкка 15 тыһыынча кыттыылаах уонна ыалдьыт муһунна. 2005 сыллаахха Олоҥхобутун ЮНЕСКО киһи аймах култууратын үйэлээх баайын тылынан айыллыбыт уһулуччулаах айымньытынан билиммитэ. Олоҥхо – саха норуотун тылынан айымньытын чыпчаала.

Олоҥхо Ыһыаҕын бырагырааматыгар 80 тахса тэрээһин, ол иһигэр олоҥхоһуттар, оһуохайы таһаарааччылар, норуот тылынан айымньытын жанрдарын толорооччулар, хомусчуттар, уустар, норуот уран тарбахтаах маастардарын уопсайа 22 куонкуруһа ыытыллар. Ыһыах бырагырааматыгар аан бастаан олоҥхо дьоруойдарын ырыаларын толорооччулар куонкурустара киирдэ.

Успуорт национальнай көрүҥнэригэр эр дьон ортотугар “Эр Бэрдэ” үгэс буолбут күрэхтэһии буола турар. Ону сэргэ ипподромҥа сэттэ дистанцияҕа ат сүүрдүүтэ, ат үрдүттэн ох саанан ытыыны көрдөрүү тэрилиннэ.

Маннык бөдөҥ тэрээһини ыытарга улуус киинигэр Амма сэлиэнньэтигэр социальнай эбийиэктэри, суоллары саҥардан биэрии, тупсаҕай оҥорор үлэлэр тэрилиннилэр. Култуура уонна сынньалаҥ пааркатыгар Аал Луук Маһы, балаҕаннары, түһүлгэлэри, ипподрому уонна атын эбийиэктэри тутуу үлэтэ көхтөөхтүк барда. Бырааһынньык сүрүн тэрээһиннэрин тэрийэн ыытыыга 3,5 тыһыынча киһи түмэ тардылынна, 100 тахса волонтер үлэлээтэ.

Быйыл Үс Хатыҥҥа бэс ыйын 29-30 күннэригэр 27-с төгүлүн ыытыллар Туймаада Ыһыаҕа Россия Федерациятыгар биллэриллибит Дьиэ кэргэн сылыгар, Саха сиригэр биллэриллибит Оҕо сылыгар ананыаҕа. Дойду саамай киэҥ далааһыннаах национальнай бырааһынньыгын ыалдьыттарынан “Азия оҕолоро” норуоттар икки ардыларынааҕы успуорт VIII оонньууларын кыттыылаахтара буолуохтара. Бу оонньууларга барыта 3 тыһыынчаттан тахса киһи, ол иһигэр 2 тыһыынчаттан тахса эдэр спортсмен кыттыаҕа. Оҕо успуордун бырааһынньыгын ыытарга 1,9 тыһыынча волонтер көмөлөһүөҕэ.

Россия араас эрэгийиэннэриттэн уонна тас дойдулартан кэлбит доҕотторбут, бастатан туран, эдэр ыалдьыттарбыт сүрэхтэригэр хотугу кыраайбыт туһунан үтүө эрэ өйдөбүлү саҕар туһугар ыалдьыттарбытыгар биһиги былыргы сирбит эриэккэс кэрэтин, хатыламмат уратытын, өрөспүүбүлүкэбитигэр олорор норуоттар эгэлгэ култуураларын көрдөрүөхпүт, кэрэхсэтиэхпит.

Үрүҥ Тунах Ыһыахха этиллибит алгыс барыбытыгар ситиһиини түстээтин, дойдуларын көмүскүү сылдьар буойун уолаттарбытыгар эр санааны, модун күүһү эбиэхтин. Сомоҕолоһуубут, Улуу Россияҕа тапталбыт, таһаарыылаах үлэбит көрсүллэр моһоллору туоруур кыаҕы биэриэ, Кыайыы Ыһыаҕын бары өрө көтөҕүллэн туран тэрийиэхпит диэн бигэтик эрэнэбин.

Күндү Саха сирин олохтоохторо! Эһиэхэ чэгиэн доруобуйаны, уҕараабат эрчими, эйэни, үтүөнү, дьолу, бары кэрэни баҕарабын! Уруй-туску!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана А.С. НИКОЛАЕВ